Od 19 września 2018 r. trwa nabór wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Czyste Powietrze”. Program zakłada realizację celów w zakresie ochrony środowiska, w szczególności zmniejszenia emisji pyłów wprowadzanych do atmosfery przez domy jednorodzinne, poprzez wsparcie termomodernizacji takich budynków oraz wymiany przestarzałych źródeł ciepła.
Program skierowany jest do osób fizycznych będących właścicielami lub współwłaścicielami domów jednorodzinnych oraz tych, które jeszcze nie zaczęły budowy domu, ale uzyskały już pozwolenie na budowę lub zgłosiły taki zamiar.
Inicjatywa przewiduje trzy formy wsparcia inwestorów: bezzwrotną dotację, pożyczkę i termoizolacyjną ulgę podatkową (od 2019 r.). Wsparciem objęte będą wydatki na materiały budowlane, urządzenia i usługi związane z realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Wspierane dopłatą będą inwestycje o wartości od 7 do 53 tys. zł (tzw. koszty kwalifikowane).
Program będzie realizowany w latach 2018-2029. Jego budżet wynosi 103 mld złotych (63,3 mld zł na finansowanie w formie bezzwrotnej i nieopodatkowanej dotacji oraz 39,7 mld zł w formie pożyczek).
Dotacje będą udzielane za pośrednictwem 16-stu Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), właściwych dla adresu budynku mieszkalnego, który ma być poddany termomodernizacji (lista). Wniosek o dofinansowanie może być składany elektronicznie lub papierowo, zależnie od możliwości właściwej jednostki. Na stronach internetowych tych jednostek, zamieszczane będą terminy składania i rozpatrywania wniosków oraz forma ich przyjmowania.
Podstawowym kryterium określającym wysokość wsparcia jest wysokość miesięcznego dochodu na osobę w gospodarstwie domowym wnioskodawcy (właściciela domu). Dochód będzie liczony zgodnie z metodyką opisaną w instrukcji do wypełnienia wniosku (w oparciu o zasady Programu Rodzina 500 plus). Ministerstwo określiło siedem grup dochodu/wsparcia (I – poniżej 600 zł/mies./os. – VII powyżej 1.600 zł/mies./os.)
Na maksymalną wysokość dotacji (90% kosztów kwalifikowanych) mogą liczyć gospodarstwa domowe, w których miesięczny dochód na osobę nie przekracza 600 zł. W miarę wzrostu miesięcznego dochodu na osobę, maleje możliwy zakres wsparcia dotacją. Powyżej 1600 zł/ mies./os. maksymalna wysokość dotacji wyniesie 30 %.
Resztę kosztów kwalifikowanych, inwestor będzie mógł sfinansować z zaciągniętej na preferencyjnych warunkach pożyczki od WFOŚiGW. Oprocentowanie pożyczki ma być zmienne, nie przekroczyć stopy WIBOR 3M powiększonej o 70 pkt bazowych, nie mniejsze jednak niż 2% w skali roku. Maksymalny okres spłaty pożyczki to 15 lat. Program dopuszcza też karencję w spłacie pożyczki – nie dłużej niż do czasu zakończenia realizacji przedsięwzięcia.

Ostatnia forma wsparcia – ulga podatkowa (termomodernizacyjna), adresowana jest głównie do właścicieli domów o dochodach powyżej 1,6 tys. zł na osobę (VII grupa). Ministerstwo Finansów przygotowało właśnie projekt ustawy, która przewiduje od 2019 r. ulgę podatkową w wysokości nawet 53 tys. zł w ciągu trzech lat.
Warto pamiętać, że zakres i parametry inwestycji termomodernizacyjnej oraz jej optymalny pod względem finansowym wariant będzie musiał być określony w audycie termomodernizacyjnym. W przypadku niewielkich inwestycji wystarczająca będzie uproszczona analiza energetyczna, której poprawność zweryfikuje przedstawiciel WFOŚiGW. Ocenie przedstawicieli WFOŚiGW podlegać będzie także wywiązywanie się z ustalonych warunków wsparcia w ramach Programu (ocena stanu budynku przed i po realizacji przedsięwzięcia, nawet do 3 lat od jej zakończenia).
Zgodnie z określonym przez Ministerstwo zasadami wsparcia, kwalifikowane koszty ocieplenia przegród budowlanych oraz uzasadnione prace towarzyszące wynoszą do 150 zł za m². Mając na uwadze, że maksymalny koszt kwalifikowany inwestycji to 53 tys. zł, właścicielom o najniższym dochodzie kwota dotacji z powodzeniem wystarczy na ocieplenie domu styropianem oraz wykonanie innych prac termomodernizacyjnych, np. wymianę pieca lub okien. Gospodarstwa domowe o większym budżecie będą musiały posiłkować się pożyczką z WFOŚiGW.
Pożyczka Informacje nt. Programu, regulamin naboru, formularze wniosków, załączniki i instrukcje do nich, listę wymaganych dokumentów (np. potwierdzających dochód), można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Dodatkowe informacje o tym jak prawidłowo ubiegać się o dofinansowanie można uzyskać podczas bezpośrednich spotkań z przedstawicielami resortu środowiska, które odbywają się w każdej gminie w Polsce (aktualny harmonogram spotkań znajduje się na stronie Ministerstwa Środowiska, w zakładce “Czyste Powietrze”).